Σε περιόδους κρίσης μπορεί κανείς να μετρήσει καλύτερα τα πραγματικά μεγέθη και τους χαρακτήρες των ανθρώπων. Oταν τα πράγματα πάνε καλά, όλοι μπορεί να είναι επιτυχημένοι. Oταν χαθούν όμως τα εξωτερικά στηρίγματα και όταν θα πρέπει κανείς να αναζητήσει μέσα του τη δύναμη για να σταθεί στα πόδια του, λίγοι περνούν αλώβητοι τη δοκιμασία.
Τότε, για παράδειγμα, φαίνεται ποιοι διαθέτουν ψυχραιμία και ορθή κρίση _ όχι αναγκαστικά εξυπνάδα _ και μπορούν να σταθμίσουν σωστά τα πράγματα. Και ποιοι πάνω στον πανικό και στην παρόρμηση θα παρασυρθούν στο λάθος.
Στην κρίση οι κερδισμένοι θα κριθούν για τη μεγαθυμία τους και την ικανότητά τους να αποφύγουν αυτή την τόσο διαδεδομένη αρρώστια των πολιτικών, την αλαζονεία. Οι χαμένοι πάλι θα δείξουν πόσο μπορούν να σηκώσουν τον σταυρό τους με αξιοπρέπεια, να αναγνωρίσουν τα λάθη τους και να αποφύγουν τις μικρότητες των τρομαγμένων ανθρώπων.
Στα δύσκολα φαίνεται και ποιοι διαθέτουν θάρρος _ θάρρος, όχι θράσος _ να διακινδυνεύσουν τη θέση τους αλλά και τη δημοφιλία τους όχι για να ακολουθήσουν τη φορά των πραγμάτων μα για να υπερασπιστούν αρχές και αξίες.
Και βέβαια στην κρίση φαίνεται ποιοι είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν το πλοίο με την πρώτη και ποιοι τιμούν τις σχέσεις τους και αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν _ δεν νοιάζονται απλώς να γλιτώσουν την αφεντιά τους.
Με μια έννοια, από κάθε κρίση γινόμαστε πλουσιότεροι _ και όσοι τις ζούμε από πρώτο χέρι και όσοι τις παρακολουθούμε ως παρατηρητές. Γνωρίζουμε καλύτερα τους άλλους και μπορούμε έτσι να καταλάβουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Και κρίνουμε. Οχι με χαρά και εκδικητικότητα, όμως, αλλά, όσο είναι δυνατόν, με συμπάθεια και κατανόηση.
Γιατί αλίμονο στον τόπο που γέννησε την τραγωδία αν δεν μπορούμε να καταλάβουμε ότι το πιο δύσκολο πράγμα στον καιρό της κρίσης είναι να μπορέσεις να διαχειριστείς αντιφατικά συναισθήματα και αλληλοσυγκρουόμενα «πρέπει» χωρίς ποτέ να είμαστε όλοι σε θέση να υπερβούμε τις ανθρώπινες αδυναμίες μας. Οσο αποκρουστικές και αν φαίνονται μερικές φορές!
