πηγή: news.kathimerini.gr
Μικρά ανθρώπινα θαύματα στη Μονάδα Ανακούφισης Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Της Λινας Γιανναρου
Η μάνα ξαναγίνεται μανούλα, το «μπαμπάς» στάζει γλύκα και νοιάξιμο. Στην ανηφοριά της ζωής τους, όταν οι γονείς μας αφήνονται στα χέρια μας -πιο δυνατά πια από τα δικά τους-, ο ιστός του δεσμού μας αναπλάθεται και το μέλημα είναι μόνο ένα: να μην υποφέρουν - όχι άλλο. Την περίοδο, όμως, που η ανάγκη για ανακούφιση και φροντίδα είναι μεγαλύτερη από ποτέ, άνθρωποι ταλαιπωρούνται από τον ένα γιατρό στον άλλο, πονούν, αφήνοντας συχνά την τελευταία τους πνοή στο ψυχρό δωμάτιο ενός νοσοκομείου. «Γι' αυτό σας λέω, είμαι παραπάνω από ευγνώμων που μέσα σ' αυτή τη ζούγκλα, υπάρχουν γιατροί που είναι πάνω απ' όλα άνθρωποι».
Η κ. Αννα Ατσαλάκη, δικαστής, έχασε τη μητέρα της από καρκίνο στις 4 του φετινού Φλεβάρη. Δεκαεννέα χρόνια ταλαιπωρούνταν από την αρρώστια, τη νίκησε, την ξαναπάλεψε και την ξανανίκησε, ώσπου πριν από περίπου ένα χρόνο, κοντά στα 75, κατέθεσε κουρασμένη τα όπλα. «Η μετάσταση ήταν στα οστά, οι πόνοι ήταν αφόρητοι», λέει η κ. Ατσαλάκη στην «Κ». «Προσπαθήσαμε να την ανακουφίσουμε με κάθε μέσον, αλλά χωρίς αποτέλεσμα». Τότε, έμαθε για τη Μονάδα Ανακούφισης Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών που λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος «Τζένη Καρέζη».
Εκεί, εξειδικευμένοι γιατροί, ψυχολόγοι και νοσηλευτές παρέχουν συνεχή και ολοκληρωμένη φροντίδα στους χρονίως πάσχοντες και στις οικογένειές τους. Η ίδια περιγράφει ένα μικρό θαύμα. Η ασθένεια κάλπαζε, αλλά η ασθενής σταμάτησε να υποφέρει. Η εξειδικευμένη θεραπεία είχε θέσει -επιτέλους- τον πόνο και τα υπόλοιπα συμπτώματα της νόσου υπό έλεγχο, ενώ η ομάδα της Ανακουφιστικής Φροντίδας βρισκόταν επί 24ώρου βάσεως δίπλα στην ασθενή, δίνοντας λύσεις σε οποιοδήποτε πρόβλημα προέκυπτε.
Δεν θα μπορούσαν να μην είναι «εκεί», κοντά στην ίδια και την οικογένειά της και στο τελευταίο στάδιο.
«Η μητέρα μας δεν ήθελε να φύγει σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου, αλλά στο σπίτι, στο περιβάλλον που γνώριζε, στην αγκαλιά μας», λέει η κ. Ατσαλάκη. «Και όντως έτσι έγινε. «Εφυγε» όπως το εδικαιούτο, με όλη την οικογένεια κοντά της. Εμείς το μόνο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν να την πάρουμε αγκαλιά και αυτό κάναμε. Μόνο ευλογία μπορώ να το χαρακτηρίσω».
«Η αξιοπρέπεια κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας, όπως φυσικά και στο τελικό στάδιο, είναι υψίστης σημασίας», λέει στην «Κ» η υπεύθυνη της Μονάδας Ανακούφισης Πόνου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κυριακή Μυστακίδου. Με σπουδές στην ανακουφιστική φροντίδα στο εξωτερικό, όπου η ειδικότητα είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη, γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα ότι στην Ελλάδα ο πόνος και η ανακούφισή του πέφτουν συχνά στις χαραμάδες του συστήματος.
«Στη χώρα μας, εκτός από τη Μονάδα Ανακούφισης Πόνου και κάποια Ιατρεία Πόνου, η ανακουφιστική αγωγή είναι άγνωστη. Ο κάθε γιατρός ασχολείται με την ειδικότητά του και όχι με την ποιότητα ζωής του ασθενούς, καθώς απαιτείται εξειδικευμένη γνώση για να επιτευχθεί ο έλεγχος των συμπτωμάτων, αλλά και των ψυχολογικών, κοινωνικών και πνευματικών προβλημάτων που ενδεχομένως προκύπτουν. Το αποτέλεσμα είναι πολλοί άνθρωποι με καταληκτικές ή μη νόσους να υποφέρουν αναίτια γιατί δεν λαμβάνουν αποτελεσματική συμπτωματική θεραπεία».
Μεταξύ άλλων, ένας ασθενής μπορεί να υποφέρει από πόνο, δύσπνοια, ανορεξία, καχεξία, αναιμία, ναυτία, εμετούς, άγχος, αδυναμία, δυσκοιλιότητα, βήχα, συμπτώματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν. «Εάν δεν αντιμετωπιστούν, ο ασθενής δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στη θεραπεία, αισθάνεται άγχος, εγκατάλειψη, απελπισία».
Στη Μονάδα λειτουργούν εξωτερικά ιατρεία, αλλά και τμήμα ημερήσιας νοσηλείας. Οπως γνωρίζουν όμως όλοι όσοι έχουν τύχει της φροντίδας της ομάδας ανακούφισης πόνου, η «περίθαλψη» είναι διαρκής.
«Αυτό δημιουργεί την αίσθηση της ασφάλειας στους ασθενείς και στις οικογένειές τους, ενώ παράλληλα βρίσκονται στο σπίτι τους, σε οικείο περιβάλλον», εξηγεί η κ. Μυστακίδου. Εξάλλου, στη Μονάδα Ανακούφισης Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής δεν απευθύνονται μόνον οι ασθενείς τελικού σταδίου, αλλά κάθε χρονίως πάσχων που υποφέρει από τα συμπτώματα της νόσου. Οι υπηρεσίες της Μονάδας παρέχονται απολύτως δωρεάν.
20 ασθενείς απ' όλη τη χώρα καθημερινά
Η Μονάδα Ανακούφισης Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής αποτελεί παράρτημα του Αρεταίειου Νοσοκομείου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος «Τζένη Καρέζη» (Κορινθίας 27, Αμπελόκηποι, 210-77.07.669), που δημιουργήθηκε το 1992 με αποστολή την ανακούφιση του πόνου, την παρηγορητική αγωγή και τη συμπτωματική φροντίδα ασθενών που πάσχουν από καρκίνο και άλλες καταληκτικές νόσους. Στη Μονάδα απευθύνονται περί τους 20 ασθενείς απ' όλη την Ελλάδα καθημερινά.
Είναι στελεχωμένη με ειδικευμένο προσωπικό πλήρους απασχόλησης, το οποίο αποτελείται από γιατρούς, ψυχολόγους, νοσηλευτές, ενώ υπάρχει σταθερή συνεργασία με το ακτινοθεραπευτικό - ογκολογικό τμήμα του εργαστηρίου του Αρεταίειου, καθώς και με την κοινωνική λειτουργό, το ογκολογικό τμήμα και τις χειρουργικές ειδικότητες του νοσοκομείου.
