Του Νικου Γ. Ξυδακη
Οι αυριανές αυτοδιοικητικές εκλογές λαμβάνουν χώρα σε μια ιστορική στιγμή για την Ελλάδα, σε ένα μεταίχμιο. Ο παλιός κόσμος ψυχορραγεί από καιρό, και θα συνεχίσει για πολύ ακόμη. Ταυτοχρόνως, ο νέος κόσμος δεν ξεπροβάλλει, κανείς δεν μπορεί να διακρίνει το πρόσωπό του. Ολοι αισθάνονται όμως ότι η νέα Ελλάδα θα είναι πολύ διαφορετική· οι αλλαγές θα είναι βαθιές, και θα συντελεστούν γρήγορα, πολύ πιο γρήγορα και δραματικά απ’ όσο μπορούμε να σκεφτούμε τώρα, γιατί τώρα σκεφτόμαστε ακόμη με παλιά δεδομένα, παλιούς όρους. Το μεταίχμιο φέρνει πόνο στους ανθρώπους που πρώτοι πλήττονται υλικά από την ύφεση, που χάνουν τη δουλειά, το μαγαζί τους. Και πλημμυρίζει αβεβαιότητα, στα όρια της αγωνίας, όλους, ακόμη και όσους δεν θίγονται άμεσα. Αυτός ο ίλιγγος του μετεωρισμού είναι ο εχθρός σήμερα· παγώνει τον νου, καθηλώνει τις δημιουργικές δυνάμεις, έχει διαλύσει το συλλογικό φρόνημα – αυτό προπάντων. Το υποκείμενο πολίτης, άνθρωπος, λαός, δεν αισθάνεται μέρος των πολιτικών σχεδιασμών, σαν κανείς να μην το λαμβάνει υπ’ όψιν, δεν καλείται να λάβει ενεργά μέρος στον μετασχηματισμό, απλώς καλείται να υπακούει και να συμμορφώνεται. Ομως πώς μπορεί κάποιος να είναι υπάκουος σε μια μάχη που άλλοι σχεδιάζουν, άλλοι αποφασίζουν, και η οποία ενδεχομένως να φέρει την ατομική καταστροφή του; Από τον πολιτικό λόγο σήμερα απουσιάζει παντελώς η ειλικρινής βούληση να αντληθεί πρωτογενής ισχύς και νομιμοποίηση από τον λαό, για τους αναγκαίους μετασχηματισμούς, και οι μετασχηματισμοί να γίνουν με τον λαό και για τον λαό. Αυτή η τριπλή επίκληση, οντολογικό θεμέλιο της δημοκρατικής πολιτείας, σήμερα ακούγεται σπάνια, ενώ συχνά χαρακτηρίζεται λαϊκισμός. Αλλά είδαμε πού μας έφεραν οι σχεδιασμοί ερήμην των υποκειμένων, το 1965, ακόμη και το 1989: στην καχεκτική, επειδή κίβδηλη, δημοκρατία του τότε, στην κερματισμένη, χρεοκοπημένη κοινωνία σήμερα.
